汉语拼音-韦氏拼音对照表

心如止水

汉语拼音-韦氏拼音对照表




单回顾中国方块文字拼音的历程,大致经过了威妥玛拼音法、注音字母法和汉语拼音法。威妥玛(Sir Thomas
Wade)是英国人,曾于19世纪末任英国驻华公使,参与八国联军镇压义和团运动。此人以罗马字母为汉字注音,创立威氏拼音法。后来H.A.Giles稍
加修订,合称WG威氏拼音法(Wade-Giles System)。此法被广泛应用于汉语人名地名的英译,影响较大。
注音字母法是民国初年黎锦熙等学者创制的。当时一批学者倡导国语运动与汉字简化运动,呼吁简化汉字,给汉字注音。1918年11月23日,北洋政府教育部
公布注音字母表。


注音字母是中国有史以来第一套由政府推行的表音字母,它采用的是笔画简单的古汉字,看起来很像日文的假名,缺乏国际性,因而应用不广。《新华字典》里每个字下都标有注音字母,但现在绝大多数人都不认识那些符号了,它已被淘汰,没必要再学那东西了。


汉语拼音方案是1958年2月11日全国人大一届五次会议通过实施的,以后汉语拼音应用越来越广。国务院1978年规定,汉语拼音方案作为我国人名
地名罗马字母拼写法的统一规范。新加坡于70年代采用汉语拼音。台湾用了几十年的注音字母后,也于90年代末宣称要采用汉语拼音。


汉语拼音方案是中国学者集大成之作,是目前比较优秀的方案。尽管它也有一些缺点,如同音字太多,难以区分;声调的标注不利于电脑处理等,但毕竟是通
用范围广的强势方案。1982年8月,国际标准化组织(ISO)通过决议,采用汉语拼音方案作为在文献工作中拼写有关中国的专门名词和词语的国际标准。这
个规定实际上使汉语拼音方案成了国际标准,对推广普通话和正确拼写中国人名、地名等起到了规范作用。


汉语是世界上使用人口最多的语言,又是联合国6种工作语言之一。早在90年代初,澳大利亚政府就明文规定,以汉语作为第一外语。但是由于使用汉语地
区内部的不统一,使得汉语很难成为信息社会的强势语言。据统计,在联合国原始文件所用的语言当中,英语占80%,法语占15%,西班牙语占4%,俄、汉、
阿拉伯语各占1%。在互联网上奔涌的信息中,英语占90%,法语占5%,汉语仅占0.1%。这当然与互联网源自美国有关,但英语在互联网兴盛之前的绝对优
势却是早就存在的。难怪有的学者不无忧虑的指出,长此以往,汉语将面临失去信息社会中的话语权的危险。作为以汉语为母语的中国,理应自己首先规范汉语及其
相关的拼音法的使用。假如中国人对汉语的使用都处于混乱状态,怎么能让外国人正确使用汉语言与文字呢?怎么能使汉语成为国际通行语言呢?远的不说,仅中国
大陆、台湾地区与港澳地区的语言文字就没能做到书同文、音同法,这对于汉语向海外进军显然是不利的。


不管是威妥玛法、注音字母法还是汉语拼音法,都是给汉字注音,而不是取代汉字的音素文字,也就是"一语二文"----一种语言与两种文字(方块文字
与拼音文字)并存。考虑到汉语拼音编制的年代较早,不可避免会存在如前所述的一些问题。但现实情况是,市场需求与市场占有率检验流行与否。一个流行的方案
往往并不是最先进的或说是最科学的。比如现有的电脑键盘布局沿用机械打字机的设计,比较老,未必是最佳设计。但因为沿用已久,习惯成自然,谁也不愿为了采
用更科学的设计而重新学习一种新的键盘布局,所谓新的更科学的键盘布局设计也就不会有市场。同理,由于汉语拼音方案较早由政府大力推行,又有几十年的推广
实践,使用人口比台湾的注音字母多,因而较早占领汉字注音市场,成为主流方案,别的方案要重新再来是很困难的了。在汉语音素文字出现之前,还是应当遵守汉
语拼音方案,以规范拼音文字用法,促进音素文字的早日实现,适应信息社会、网络社会的需求。但是即使将来有了音素文字,汉字也不会消亡,也还有规范使用的
必要。(节选自 许平常.《汉语拼音还能用吗?》)


附:


汉语拼音—韦氏拼音对照表
Pinyin to Wade-Giles Conversion Table


a -- a
ai -- ai
an -- an
ang -- ang
ao -- ao
ba -- pa
bai -- pai
ban -- pan
bang -- pang
bao -- pao
bei -- pei
ben -- pen
beng -- peng
bi -- pi
bian -- pien
biao -- piao
bie -- pieh
bin -- pin
bing -- ping
bo -- po
bu -- pu
ca -- ts'a
cai -- ts'ai
can -- ts'an
cang -- ts'ang
cao -- ts'ao
ce -- ts'e
cen -- ts'en
ceng -- ts'eng
cha -- ch'a
chai -- ch'ai
chan -- ch'an
chang -- ch'ang
chao -- ch'ao
che -- ch'e
chen -- ch'en
cheng -- ch'eng
chi -- ch'ih
chong -- ch'ung
chou -- ch'ou
chu -- ch'u
chuai -- ch'uai
chuan -- ch'uan
chuang -- ch'uang
chui -- ch'ui
chun -- ch'un
chuo -- ch'o
ci -- tz'u
cong -- ts'ung
cou -- ts'ou
cu -- ts'u
cuan -- ts'uan
cui -- ts'ui
cun -- ts'un
cuo -- ts'o
da -- ta
dai -- tai
dan -- tan
dang -- tang
dao -- tao
de -- te
deng -- teng
di -- ti
dian -- tien
diao -- tiao
die -- tieh
ding -- ting
diu -- tiu
dong -- tung
dou -- tou
du -- tu
duan -- tuan
dui -- tui
dun -- tun
duo -- to
e -- o
en -- en
er -- erh
fa -- fa
fan -- fan
fang -- fang
fei -- fei
fen -- fen
feng -- feng
fo -- fo
fou -- fou
fu -- fu
ga -- ka
gai -- kai
gan -- kan
gang -- kang
gao -- kao
ge -- ko
gen -- ken
geng -- keng
gong -- kung
gou -- kou
gu -- ku
gua -- kua
guai -- kuai
guan -- kuan
guang -- kuang
gui -- kuei
gun -- kun
guo -- kuo
ha -- ha
hai -- hai
han -- han
hang -- hang
hao -- hao
he -- ho
hei -- hei
hen -- hen
heng -- heng
hong -- hung
hou -- hou
hu -- hu
hua -- hua
huai -- huai
huan -- huan
huang -- huang
*** -- ***
hun -- hun
huo -- huo
ji -- chi
jia -- chia
jian -- chien
jiang -- chiang
jiao -- chiao
jie -- chieh
jin -- chin
jing -- ching
jiong -- chiung
jiu -- chiu
ju -- chü
juan -- chüan
jue -- chüeh
jun -- chün
ka -- k'a
kai -- k'ai
kan -- k'an
kang -- k'ang
kao -- k'ao
ke -- k'o
ken -- k'en
keng -- k'eng
kong -- k'ung
kou -- k'ou
ku -- k'u
kua -- k'ua
kuai -- k'uai
kuan -- k'uan
kuang -- k'uang
kui -- k'uei
kun -- k'un
kuo -- k'uo
lü -- lü
la -- la
lai -- lai
lan -- lan
lang -- lang
lao -- lao
le -- le
lei -- lei
leng -- leng
li -- li
lian -- lien
liang -- liang
liao -- liao
lie -- lieh
lin -- lin
ling -- ling
liu -- liu
long -- lung
lou -- lou
lu -- lu
luan -- luan
luan -- lüan
lue -- lüeh
lun -- lun
luo -- lo
ma -- ma
mai -- mai
man -- man
mang -- mang
mao -- mao
mei -- mei
men -- men
meng -- meng
mi -- mi
mian -- mien
miao -- miao
mie -- mieh
min -- min
ming -- ming
miu -- miu
mo -- mo
mou -- mou
mu -- mu
nü -- nü
na -- na
nai -- nai
nan -- nan
nang -- nang
nao -- nao
nei -- nei
nen -- nen
neng -- neng
ni -- ni
nian -- nien
niang -- niang
niao -- niao
nie -- nieh
nin -- nin
ning -- ning
niu -- niu
nong -- nung
nou -- nou
nu -- nu
nuan -- nuan
nue -- nüeh
nuo -- no
ou -- ou
pa -- p'a
pai -- p'ai
pan -- p'an
pang -- p'ang
pao -- p'ao
pei -- p'ei
pen -- p'en
peng -- p'eng
pi -- p'i
pian -- p'ien
piao -- p'iao
pie -- p'ieh
pin -- p'in
ping -- p'ing
po -- p'o
pou -- p'ou
pu -- p'u
qi -- ch'i
qia -- ch'ia
qian -- ch'ien
qiang -- ch'iang
qiao -- ch'iao
qie -- ch'ieh
qin -- ch'in
qing -- ch'ing
qiong -- ch'iung
qiu -- ch'iu
qu -- ch'ü
quan -- ch'üan
que -- ch'üeh
qun -- ch'ün
ran -- jan
rang -- jang
rao -- jao
re -- je
ren -- jen
reng -- jeng
ri -- jih
rong -- jung
rou -- jou
ru -- ju
ruan -- juan
rui -- jui
run -- jun
ruo -- jo
sa -- sa
sai -- sai
san -- san
sang -- sang
sao -- sao
se -- se
sen -- sen
seng -- seng
sha -- sha
shai -- shai
shan -- shan
shang -- shang
shao -- shao
she -- she
shen -- shen
sheng -- sheng
shi -- shih
shou -- shou
shu -- shu
shua -- shua
shuai -- shuai
shuan -- shuan
shuang -- shuang
shui -- shui
shun -- shun
shuo -- shuo
si -- ssu
song -- sung
sou -- sou
su -- su
suan -- suan
sui -- sui
sun -- sun
suo -- so
ta -- t'a
tai -- t'ai
tan -- t'an
tang -- t'ang
tao -- t'ao
te -- t'e
teng -- t'eng
ti -- t'i
tian -- t'ien
tiao -- t'iao
tie -- t'ieh
ting -- t'ing
tong -- t'ung
tou -- t'ou
tu -- t'u
tuan -- t'uan
tui -- t'ui
tun -- t'un
tuo -- t'o
wa -- wa
wai -- wai
wan -- wan
wang -- wang
wei -- wei
wen -- wen
weng -- weng
wo -- wo
wu -- wu
xi -- hsi
xia -- hsia
xian -- hsien
xiang -- hsiang
xiao -- hsiao
xie -- hsieh
xin -- hsin
xing -- hsing
xiong -- hsiung
xiu -- hsiu
xu -- hsü
xuan -- hsüan
xue -- hsüeh
xun -- hsün
ya -- ya
yai -- yai
yan -- yen
yang -- yang
yao -- yao
ye -- yeh
yi -- i
yin -- yin
ying -- ying
yo -- yo
yong -- yung
you -- yu
yu -- yü
yuan -- yüan
yue -- yüeh
yun -- yün
za -- tsa
zai -- tsai
zan -- tsan
zang -- tsang
zao -- tsao
ze -- tse
zei -- tsei
zen -- tsen
zeng -- tseng
zha -- cha
zhai -- chai
zhan -- chan
zhang -- chang
zhao -- chao
zhe -- che
zhen -- chen
zheng -- cheng
zhi -- chih
zhong -- chung
zhou -- chou
zhu -- chu
zhua -- chua
zhuai -- chuai
zhuan -- chuan
zhuang -- chuang
zhui -- chui
zhun -- chun
zhuo -- cho
-- tzu
zong -- tsung
zou -- tsou
zu -- tsu
zuan -- tsuan
zui -- tsui
zun -- tsun
zuo -- tso


脸上的快乐,别人看得到。心里的痛又有谁能感觉到!
云来去
太长了,没一定耐心还真不愿看完。

公诚勇毅=功成名就,一劳永逸???
心如止水
中国地名的英文旧译
北京(北平) Peking(Peiping)
上海 Shanghai
天津 Tientsin
重庆 Chungking
河北 Hopei
保定 Paoting
大名 Taming
景县 Kinghsien
献县 Sienhsien
卢龙 Lu Lung
赵县 Chaohsien
正定 Chengting
易县 Yihsien
张家口 Kalgan
河南 Honan
开封 K'aifeng
卫辉 Weihwei
洛阳 Loyang
南阳 Nanyang
信阳 Sinyang
归德 Kweiteh
郑州 Chengchow
驻马店 Chumatien
新乡 Sinsiang
安徽 Anhwei
安庆 Anch'ing/Anking
芜湖 Wuhu
屯溪 Tunki
蚌埠 Pengpu
江苏 Kiangsu
南京 Nanking
苏州 Soochow
徐州 Süchow
海州 Haichow
镇江 Chinkiang
扬州 Yangchow
浙江 Chekjiang
杭州 Hangchow
台州 Taichow
宁波 Ningpo
温州 Wenchow/Yungkia
建瓯 Kienow
舟山 Chushan
江西 Kiangsi
赣州 Kanchow
吉安 Ki-an
福建 Fukien
福州 Foochow
汀洲 Tingchow
厦门 Hsiamen/Amoy
金门 Quemoy
马祖 Matsu
台湾 Taiwan/Formosa
市、县、港 Shih/Hsien/Kang
台北 Taipei
台南 Tainan
台中 Taichung
基隆 Keelung/chilung
高雄 Kaohsiung
左营 Juo In
澎湖列岛 Penghu Liehtao
花莲 Hualien
新竹 Hsinchu
嘉义 Chia'i
南沙 Spratly Is.
鹅銮鼻 Oluanpi
广东 Kwangtung
广州 Canton
江门 Kiangmoon
汕头 Swatow
嘉应 Kaying
顺德 Shunteh
韶州 Shiuchow
湛江 Tsankiang
广西 Kwangsi
桂林 Kweilin
梧州 Wuchow
香港 Hong Kong
九龙 Kowloong
湖北 Hupei
汉口 Hankow
施南 Shihnan
汉阳 Hanyang
武昌 Wuchang
老河口 Laohokow
莆圻 Puchi
宜昌 Ichang
蕲州 Kichow
襄阳 Siangyang
沙市 Shasi
随县 Suihsien
宜都 Idu
湖南 Hunan
长沙 Ch'angsha
常德 Changteh
衡州 Hengchow
宁远 Ningyüan
沅陵 Yüanling
保庆 Paoking
永州 Yungchow
澧州 Lichow
岳州 Yochow
湘潭 Siangtan
山东 Shangtung
济南 Tsinan
青岛 Tsingtao
阳谷 Yangku
烟台 Yentai/Cheefoo
兖州 Yenchow
周村 Chowtsun
临清 Lintsing
威海卫 Weihaiwei
曲阜 Chufu
沂州 Ichow
曹州 Tsaochow
山西 Shansi
太原 Taiyüan
大同 Tatung
洪洞 Hungtung
朔州 Shohchow
榆次 Yütze
潞安 Lu'an
绛州 Kiangchow
陕西 Shensi
西安 Si'an
凤翔 Fengsiang
汉中 Hanchung
延安 Yenan
周至 Chowchich
临潼 Lintung
同州 Tungchow
长安 Chang'an
秦州 Tsinchow
黑龙江 the Amur R.
哈尔滨 Harbin
兴安府 Hinganfu
佳木斯 Kiamusze
齐齐哈尔 Tsitsihar
牡丹江 Mutankiang
吉林 Kirin
四平街 Szepingkai
延吉 Yenki
辽宁 Liaoning
沈阳 Mukden/Fengtien
营口 Yingkow
通化 Tunghua
四川 Szechuan
成都 Chengtu
康定 Kangting
嘉定 Kiating
万县 Wanhsien
马尔康 Barkan
贵州 Kweichow
贵阳 Kweiyang
云南 Yünnan
大理 Tali
昭通 Chaotung
宁夏 Ningsia
银川 Yinchuan
甘肃 Kansu
兰州 Lanchow
内蒙古 Inner Mongolia
哈喇沁旗 Harqin
巴丹吉林沙漠 Badan Jaran
巴彦淖尔 Bayan Nur
阿拉善 Alxa
毛乌素沙漠 Mu Us
乌兰察布 Ulan Qab
腾格里 Tengger
土默特 Tumd
二连浩特 Erenhot
锡林郭楞 Xilin Gol
锡林浩特 Xilinhot
呼伦贝尔 Hulun Buir
鄂伦春 Oroqen
鄂温克 Ewenki
海拉尔 Hailar
集宁 Tsining
新疆 Sinkiang
乌鲁木齐 ürümqi
和田 Hotan
伊犁 Ili
克拉玛依 Karamay
吐鲁番 Turpan
哈密 Kumul
阿克苏 Aksu
喀什 Kaxqar
帕米尔 Pamir
塔里木 Tarim
塔克拉马干 Taklimakan
叶尔羌 Yarkant
罗布泊 Lop Nur
博斯腾 Bosten/Bagrax
轮台 Bügür
阿尔泰 Altay
车尔臣河 Qarqan
喀拉喀什河Karakax
巴音郭楞 Bayingolin
额尔齐斯 Ertix
西藏 Tibet
拉萨 Lhasa
日喀则 Xigazê
雅鲁藏布江 Yarlung Zangbo
江孜 Gyangzêê
昌都 Qamdo
纳木错 Namco
喜马拉雅 Himalaya
珠穆朗玛 Qomolangma/Sagarmantha
唐古拉山 Tanglha
念青唐古拉山 Nyanqêntanglha
察隅 Zayü
青海 Tsinghai
西宁 Sining
格尔木 Golmud
巴颜喀拉 Bayanhar
喀喇昆仑 Karakorum
可可西里 Hoh Xil
柴达木 Qaidam
察尔汗 Qarham
鄂陵湖 Ngoring Hu
扎陵湖 Gyaring Hu
满洲诸省 Manchuria
北安 Pei'an
兴安 Hsingan
嫩江 Nunkiang
松江 Sungkiang
合江 Hokiang
辽北 Liaopei
辽西 Liaosi
安东 Antung
察哈尔 Chahar
绥远 Suiyüan
热河 Jehol
西康 Sik'ang

脸上的快乐,别人看得到。心里的痛又有谁能感觉到!